Arapgir Ançırti Köyü

Arapgir Ançırti Köyü

Arapkir’de Ermeniler ile meskün köy .Surp Nışan Kilisesi ve Tarkmançats okulu vardı .

1915 öncesinde 510 Ermeni (118 hane) bir okul ve bir kilisesi vardı .

Arapgir’in doğusunda 300 hanelik bir nahiye olan Ançırti,bu çevredeki köylerde yaşayan Ermeni erkeklerinin toplandığı ve ölüme götürüldüğü bir merkez olmuştur .Ançırti’nin nüfusunun yarıdan fazlasını oluşturan Ermeniler, görkemli kiliseleri, iki okulları ve gelişme düzeyleri ile bütün çevrede hayranlık uyandırmıştır.Kıskançlık içinde saldırı fırsatı kollayanlar ortaya çıkan durumu değerlendirmekte gecikmez. 1915 Şubat ayından itibaren Hacı Mehmed ve avanesi iş başındadır . Bunlar türk halkını Ermenilere karşı kışkırtır . Nisan ayında tutuklamalar başlar. Tutukluların bir kısmı önce Eğin şehrine , sonra da Arapgir’e getirilir .Buğday meydanında elleri duvara dayalı bütün gün bekletilip akşam karanlığı çökünce Dişderik yazısı denen mevkide katledilirler .

Ançırti’de sekiz yaşından büyük bütün erkek cinsi hükümet binasına doldurulur.Dzak,Xoroç , Maşgerd ve Sağmıga köylerinden getirilenlerle birlikte tutuklu sayısı 400’e yükselir . Sekiz gün işkence gördükten sonra 29 Mayıs günü Eğin’e doğru yola çıkartılır ve Arnavut Hanı’na tıkılırlar .Vağşen, Kuşna,Ehnetsik,Hatsgıni,Ağın, Vankve Gırani köylerinin tutuklu bütün Ermenileri önceden buraya getirilmiştir.Bunlar birbiri ardına handan çıkarılır ve 300 ğulamın eliyle öldürülürler.Bu gruplardan yalnız bir çocuk kurtulur . .

Fotoğraf: Ançırti Okulu tanımlanabilen okulun öğretmenlerinden çatıda duran Ardemis Kaprielyan

Yukarı Fırat Ermenileri 1915 ve Dersim

Hovsep Hayreni

Belge Yayınları