CHP’li Enver Kiraz: “Dar Gelirliye Konut Hayal Oldu”

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Malatya İl Başkanı Enver Kiraz, yurtiçi gerekse küresel düzeyde konut fiyatı artışlarında Türkiye’nin dünya birincisi olduğunu ifade ederek, “Dar gelirli bırakın konut almayı, fahiş artışlar nedeniyle kirasını bile ödemekte zorlanıyor” dedi.

Ekim ayında konut satışlarının yüzde 25 düştüğünü kaydeden Kiraz, kiraların özellikle büyük şehirlerde ortalama 7-10 bin TL ve üzerine çıkmasının milyonlarca kişi için ev sahibi olmayı ya da kiralık konutta oturmayı olanaksız hale getirdiğini ifade etti.

“KONUT KREDİSİNE ULAŞIM İMKANSIZ HALE GELDİ”
Kiraz, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verileriyle ülke genelinde konut satışları ekim ayında eylüle göre yüzde 9,47, geçen yılın ekim ayına göre yüzde 25,3 gerilediğini kaydederek, şunları söyledi:
“Yabancılara yapılan satışlar ekimde yüzde 8,8 azalarak 5.377 adet olurken, toplam satışlarda yabancı payı yüzde 5,2. İstanbul’da satılan her 10 konuttan, Antalya’da her 3 konuttan birini yabancılar aldı.
Geçen ay yabancıya satılan konutların yaklaşık yarısını 2023 konutla Rusya vatandaşları aldı.
Konut satışlarının düşmesinde en önemli etkenlerden birisi, uygulanan para-faiz politikalarıyla konut kredisine erişimin neredeyse olanaksız hale gelmesi, konut kredisi faizlerinin yükselmesiyle ipotekli konut satışlarının hızla gerilemesi oldu. Ekimde ipotekli konut satışları geçen yılın aynı ayına göre yüzde 52,7 azalarak 13 bin 268’e düşerken toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 12,9’a indi. İlk el yeni konut satışları ekimde geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 22 azaldı. Aynı şekilde ikinci el konut satışları da artan fiyatlar ve yüksek kredi faizlerinden ötürü yüzde 26,7 oranında azaldı.”

“DAR GELİRL BIRAKIN KONUT ALMAYI, BİR EV ALMANIN HAYALİNİ BİLE KURAMIYOR”
Son 1,5-2 yılda inşaat sektöründe maliyetlerin yüzde 300-400 arttığını aktaran Kiraz, “İnşaat temel malzeme fiyatlarında yüksek bir artış söz konusu. Metreküpü 200-250 TL’ye alınan beton fiyatı bugün bin TL’ye kadar çıktı. Bu anlamda beton maliyeti 5 katına çıkmış durumda. Konut üretiminin düşüklüğünden dolayı Malatya ve Türkiye genelinde konut arzında da ciddi bir problem yaşanacağı ifade ediliyor. İlk evim Konut Finansman Paketi” çerçevesinde, kamu bankalarınca, ilk ve tek konutunu alacak olanlara yönelik birinci el konutlarda uygulanmak üzere, 2 milyon lira değerine kadar konutlar için, 10 yıla kadar vadeli, aylık yüzde 0.99 faizli konut kredisi sağlanması da çözüm olmadı. Ev fiyatları ortada vatandaşın bırakın 500 bin TL ya da bir milyon TL kredi çekebilmesini, 250-300 bin TL dahi kredi alamıyor. Alsa bile ödeyebilecek gücü yok. Bugün asgari ücretle çalışan bir kişinin bankadan yüklü miktarda kredi alması bile mümkün değil. Dolayısıyla konut almak dar gelirliye hayal oldu. Daha da acısı dar gelirli vatandaş konut almayı hayal bile edemez hale geldi” diye konuştu.

“VATANDAŞ KİRA ÖDEMEKTE BİLE ZORLANIYOR”
“Türkiye, küresel Emlak ve Gayrimenkul kuruluşu Knight Frank’ın Küresel Konut Fiyatları Endeksi’nde bu yılın ikinci çeyreği itibarıyla 56 ülke arasında yüzde 160,6 fiyat artışıyla birinciliğe yükseldi” diyen Kiraz, sözlerini şöyle sürdürdü:
“İkinci sıradaki Slovakya’da bu oran yüzde 25,5, üçüncü Çekya’da yüzde 23,5. Enflasyondan arındırılmış reel konut fiyat artışlarında da Türkiye, yüzde 45,9’la dünya birincisi. İkinci Slovakya’da yüzde 10,8, üçüncü Çekya’da yüzde 9,5! Türkiye’nin enflasyondan arındırılmış reel konut fiyat artışı Almanya’nın 15, Avusturya’nın 10, Japonya ve ABD’nin 4, Fransa ve Polonya’nın 22, İsviçre’nin 46 kat üstünde. Danimarka, Norveç, Finlandiya, İspanya, Belçika, İtalya, İngiltere vb. pek çok ülkede ise konut fiyatları düşmüş ya da aynı düzeyde kalmış. Kira araştırmasına göre beş büyük ilde en düşük kira geçen yıla kıyasla yüzde 154-163 arasında artarak, İstanbul ve Antalya’da 10 bin, İzmir’de 7, Ankara’da 5, Bursa’da 4 bin liraya ulaştı. Bu kiralar; ilçelere, konuma, ulaşım araçlarına mesafesi, özel bir manzaraya sahip olması, vb. özelliklere göre 2-3 kat daha artıyor. İstanbul’da bazı ilçelerde 28-30 bine, Antalya’da 18-22, İzmir’de 18-24, Ankara’da 12-20, Bursa’da 7-11 bin TL’ye kadar çıkıyor. Bir memur ya da işçi nasıl kira verecek? Had kirayı ödedi, ne yiyip içecek? Çocuğu okula gidiyorsa, nasıl gönderecek? İşte AKP hükümetlerinin ülkeyi getirdiği durum bu. Artık ev almak hayal, kirayı ödemek oldukça zor.”

“EV KİRALAMAK İMKANSIZ HALE GELİYOR”
Kiraz, vatandaşın en doğal ihtiyacı olan barınma ihtiyacını bile karşılamakta zorlandığını kaydederek, “Konut ve kiradaki artışlar milyonlarca kişi için ev sahibi olmayı olanaksız kılarken, ev kiralamayı imkansıza dönüştürüyor. İktidar, 20 yılın sonunda ülkeyi ağır bir barınma sorunuyla karşı karşıya bıraktı. Şimdi aylarca sürecek kura çekimleriyle algı yaratma, milyonlarca başvuru sahibini üç yıl sonra teslim edileceği vaat edilen 250 bin konutla TOKİ üzerinden oyalama peşine düştü. Sosyal konut projesinde bile vatandaşın ev alması, alacağı evin parasını ödeyebilmesi oldukça zor. Vatandaş, başını sokmak için ev kiralayamıyor. AKP’nin yanlış uygulamaları, hatalı kararları ülkeyi ekonomik olarak içine soktuğu durum vatandaşı canından bezdirmiş durumda” dedi.