Yıldırım Bayezid (1360-1403) Edirne’de doğdu. Babası Murad Hüdavendigar, annesi Gülçiçek Hatundur. Gülçiçek Hatun Rum’dur. Yıldırım Bayezid yuvarlak yüzlü, beyaz tenli, koç burunlu, ela gözlü, kumral saçlı, sık sakallı ve geniş omuzluydu. Girdiği savaşlarda gösterdiği cesaretten dolayı ona ‘Yıldırım’ lakabı takılmıştı.

Çocukluğunu Bursa Sarayı’nda kardeşleriyle birlikte geçirdi. İyi bir eğitim gördü. Devrin en büyük alimlerinden dersler aldı. Gençliğinde Kütahya sancağında valilik yaptı. Sultan Murad Hüdavendigar’ın vasiyeti gereği 1389 yılında padişahlığa getirildi. Tahta çıktığında 29 yaşındaydı. Osmanlı Devleti’nin dördüncü padişahı olmuştur.

Sırbistan’ın başında, Kosova savaşında ölen Kral Lazar’ın oğlu Stefan Lazaroeviç vardı. Barış antlaşması için geldiği Edirne’de kız kardeşi Maria’yı Bayezid’e verdi. Bu evlenme sayesinde Osmanlı-Sırp dostluğu kuruldu. Yıldırım Bayezid Timur’la yaptığı Ankara Savaşı‘nda yenildi ve esir düştü. 13 yıl süren saltanatı sonunda esaretinin başlamasından 7 ay 12 gün sonra vefat etti.

Kronolojik Olarak Yıldırım Bayezid Dönemi

1389 yılında Sultan Murad Hüdavendigar’ın şehit edilmesi üzerine Yıldırım Bayezid tahta çıkmıştır. Sırp Kralı Lazar’ın oğlu Etiye, Yıldırım Bayzeid tarafından Sirbistan tahtına çıkarılmış ve Sırbistan Osmanlı Devletine bağlı bir devlet haline gelmiştir. Çelebi Mehmed dünyaya gelmiştir. Anadolu’da Türk Beylikleri Osmanlı Devleti’ne karşı ittifak kurmuşlardır.Yıldırım Bayezid’in, Devlet tarihinde en önemli bir yetkiyi üstlenmiş ve Bizans İmparatorlarını tayin ve azletmiştir.

1390 yılında Aydın-Saruhan-Germiyan-Menteşe Beyikleri Osmanlı Devleti’ne katılmıştır. Karaman’a sefer düzenlenmiştir. Konya kuşatılmıştır. Gelibolu tersanesi insa edilmiştir.  Alaşehir ele geçirilmiştir.

1391 yılında İstanbul ilk defa Türkler tarafından kuşatılmıştır. İkinci Mora seferi yapılmıştır. Bizans ile dostluk anlaşması imzalanmış ve Bizans Osmanlı Devleti’ne vergi vermeyi kabul etmiştir. Alaşehir Bizans’tan alınmıştır. Merkezi Antalya olan Hamid Oğulları Beyliği Osmanlı Devleti’ne katılmıştır. Karaman’a sefer düzenlenmiş ve Konya kuşatılmıştır. Macaristan’da ilk Osmanlı zaferi elde edilmiştir. Eflak Voyvodası Türkler’e bağlanmayı kabul etmiştir. Yıldırım Beyazid, Sırp Prensesi Olivera ile evlenmiştir. Selanik ele geçirilmiştir. Evranos Bey akıncıları tarafından Mora’ya akınlar düzenlenmiştir.

1392 yılında Kastamonu Çandaroğlu Beyliği’nden alınarak Osmanlı  topraklarına katılmıştır. Sinop hükümdarı Çandaroğlu İsfendiyar Bey Osmanlı hakimiyetini kabul etmiştir. İşkodra ve Amasya’nın işgal edilmiştir.

1393 yılında Amasya Beyi Hacı Şahgeldi topraklarını Osmanlı Devleti’ne teslim etmiştir. Osmalı Devleti’nde hukuki bir gelişme olarak Mahkeme Rüsumu konulmuştur.

1394 yılında Arnavutluk istila edilmiştir. Selanik ve Yenişehir bölgesi ele geçirilmiştir.

1395 yılında Yıldırım Bayezid tarafından İstanbul’un ikinci kez kuşatılmıştır.

1396 yılında Yıldırım Bayezid haçlılara karşı tarihimizin en büyük zaferi olan Niğbolu Savaşını kazanmıştır. Şile fehedilmiş ve Boğaziçinde Anadolu Hisarı’nın inşaatı başlamıştır. Arnavutluk ele geçirilmiştir.

1397 yılında Akçay’da zaferler kazanılmıştır. Karaman Devleti’ni Osmanlı himayesine girmiştir. Güzelce Hisar Yıldırım Beyazid tarafından inşa edilmiştir. İstanbul’un üçüncü kez kuşatılmıştır. Yunan ve Mora topraklarına Türk akınları başlamıştır.

1398 yılında Karaman ülkesi hükümdarı Alaeddin Osmanlı topraklarına saldırmış ve yapılan mücadelede vefat etmiştir. Karaman ülkesi Osmanlı topraklarına katılmıştır.

1399 yılında Yıldırım Bayezid 10 yaşındaki küçük oğlu Şehzade Mehmet’i Dulkadiroğulları Beyliği Hükümdarı’nın kızı Emine Hatun ile evlendirmiştir. Dulkadiroğulları Beyliği hakimiyet altına alınmıştır. Yıldırım Bayezid ile Timur arasında anlaşmazlıklar başlamıştır.

1400 yılında İstanbul’da bir Türk mahallesi, şeriye mahkemesi ve bir cami yapılmıştır. İstanbul’u dördüncü defa kuşatma girişiminde bulunulmuş, Timur sebebi ile kuşatma kaldırılmıştır. Timur Sivas’ı ele geçirmiş ve katliam yapmıştır.

1401 yılında Erzincan Beyliği’nin işgal edilmiştir.

1402 yılında Ankara Savaşı meydana gelmiştir. Yıldırım Beyazid ile Timur ordusunun karşı karşıya gelmesi sonucunda beklenilmeyen bir bozgun olmuş ve savaşın seyri değişmiştir. Ankara bozgunu sonucunda Yıldırım Bayezid esir düşmüştür.

Maddeler Halinde Yıldırım Bayezid Döneminin Önemli Olayları

1. Niğbolu Savaşı (1396)

Niğbolu Savaşının Sebepleri

a) Kuşatma altında bulunan Bizans’ın Avrupa’dan yardım istemesi,

b) Macarlar’ın Osmanlıların Balkanlar’daki ilerleyişi karşısında papadan yardım istemesi.

Avrupa Devletlerinin ordularından oluşan (Macar, Fransız, Alman, İngiliz,Polonya,Venedik ve diğerleri)Haçlı ordusunun Niğbolu kalesini kuşatması üzerine, Yıldırım Bayezid İstanbul kuşatmasını kaldırarak, Niğbolu önlerinde Haçlı ordusunu yendi.

Niğbolu Savaşının Önemi

a) Bu zaferden sonra bulgaristan tamamen Türk topraklarına katıldı.

b) Bu zafer Anadolu Türk Birliğinin sağlanmasında da etkili oldu.

c) Mısır’daki halife Yıldırım’a “Rum Diyarının Sultanı” ünvanını verdi.

2. Anadolu’da Türk Birliği’nin Sağlanması

Hatırlanacağı gibi anadolu’da Türk birliğinin sağlama çabaları Orhan Bey zamanında başlatılmış, bu dönemde Karesi beyliği Osmanlılara bağlanmış, Ankara Ahilerden alınarak Osmanlı topraklarına katılmıştı.

I. Murat devrinde beyliklerle akrabalık yoluyla dostluk kurulmaya çalışılmış, Germiyanoğullarından çehiz olarak bazı topraklar alınmış, Karaman Bey’i akrabalığa rağmen düşmanca davranışlarını sürdürünce üzerine sefer düzenlenmiş, yine Hamitoğullarından para karşılığı bazı topraklar satın alınmıştı.

Yıldırım Bayezid, Anadolu birliğini sağlamak için iki sefer düzenledi. Bu seferler sonucunda:

a) Batı Anadolu’daki beyliklerden Germiyan, Aydın,Saruhan, Menteşe ve Hamitoğullarına son verildi.

b) Candaroğullarına son verildi.

c) Kadı Burhanettin Beyliği (Eretna devleti) ile yapılan KIRKDİLİM savaşında Osmanlı kuvvetleri yenildi. Şehzade Ertuğrul şehit oldu. Kadı Burhaneddin’in Akkoyunlu Devletiyle yaptığı savaşta ölmesi üzerine bu beyliğin toprakları da Osmanlılara katıldı.

d) 1401 yılında Karamanoğullarına son verildi.

e) Dulkadir oğulları Beyliği Osmanlılara bağlandı.

3. İstanbul Kuşatmaları

Yıldırım Bayezıd 1291-1400 yılları arasında İstanbul’u 4 kez kuşatmış, bu kuşatmalar sırasında Bizans’a Karadenizden gelecek yardımı engellemek için boğazın Anadolu yakasına Anadolu Hisarını(Güzelcehisar) yaptırdı.

Bu kuşatmaların başarısız olma sebepleri:

a) Karamanoğullarının problem çıkarması

b) Haçlı Saldırıları (Niğbolu)

c) Timur tehlikesi

Osmanlı-Bizans Antlaşması: Yıldırım Timur tehlikesinin belirmesi üzerine Bizans ile anlaşma imzalayarak 4. kuşatmayı kaldırdı. Bu antlaşmaya göre:

a) İstanbul’da Türk mahallesi kurulacak ve bir cami yapılacak.

b) Türkler ticaret amacıyla serbestçe İstanbul’a girebilecek.

c) İstanbul’da Türklerin davalarına bakmak için kadı bulunacak.

d) Bizans Osmanlı Devletine vergi verecek.

4. Ankara Savaşı (1402)

15. yüzyıl başlarında Osmanlılar doğuda Memlük ve Timur Devletiyle komşu olmuşlardı. Timur Çağatay Hanlığına son vererek büyük bir devlet kurmuş, Altınorda devletinin parçalanmasına yol açmış, İran,Irak ve kuzey Hindistan’ı topraklarına katıp, 1400 yılından itibaren Osmanlı topraklarına saldırmaya başlamıştı.

Ankara Savaşının Sebepleri

a) Yıldırım tarafından toprakları alınan Anadolu Beylerinin Timur’a sığınarak, onu kışkırtmaları.

b) Timur tarafından toprakları alınan Irak hükümdarı Celayiroğlu Ahmet ve Karakoyunlu hükümdarı Kara Yülük Osman’ın Yıldırım’a sığınmaları

c) Timur’un Çin’e yapacağı sefer öncesinde arkasında güçlü bir devlet bırakmak istemeyişi.

d) Timur’un Osmanlı’dan kabul edilemez istekleri.

Timur Yıldırım Bayezıt’dan Anadolu Beylerinin topraklarını iade etmesini, Celayiroğlu Ahmet ve Kara Yülük Osman’ın kendisine teslim edilmesini, Osmanlı Devletinin kendisine bağlılığını bildirmesini istemişti.

İki ordu arasında savaş, Ankara’da Çubuk ovasında yapıldı. KARATATARLAR’ın ve Anadolu beylikleri askerlerinin saf değiştirmesi Osmanlı ordusunun savaşı kaybetmesine ve Yıldırım Bayezıt’ın esir düşmesine neden oldu.

Ankara Savaşının Sonuçları

a) İlk ve son kez bir Osmanlı padişahı savaşta esir düştü.

b) Osmanlı Devleti 11 yıl sürecek Fetret devrine girdi.

c) Anadolu Türk birliği yeniden bozuldu, beylikler yeniden kuruldu. (Karesi ve Kadı Burhaneddin beylikleri hariç)

d) Balkanlar’da Osmanlı ilerleyişi bir süre durdu, hatta bazı topraklar kaybedildi.

e) Bizans’ın alınması 50 yıl gecikti.