Malatya’da 39 firma yatırım yapmaktan vazgeçti

Serbest Muhasebeci, Mali Müşavir ve aynı zamanda köşe yazarı olan Mustafa Bahadır Altaş 2014 yılı içerisinde 39 tane teşvik belgesi iptali olduğunu belirterek, buna bağlı olarak Malatya’da işsizlik rakamının artacağını ve 2015 yılında ciddi problemler yaşanacağını söyledi.
 
ERTV ekranlarında yayınlanan Tutku Eren’in hazırlayıp sunduğu Gündem Siyaset Programı’nın bu haftaki konuğu Serbest Muhasebeci, Mali Müşavir ve Köşe Yazarı Mustafa Bahadır Altaş oldu. 2014 yılının değerlendirildiği programda Malatya’nın sorunları da konuşuldu.
 
2014 MALATYA TARİHİNDE NOT ALINMASI GEREK BİR YIL OLDU
2014 yılını değerlendiren Altaş, Malatya için olmazsa olmaz kayısının 2014 yılında şimdiye kadar hiç yaşanmamış şiddette bir don yaşadığını ve ciddi zararlar gördüğünü belirterek, “Bu konuda bizler gerçekten hazırlıksızmışız. Çünkü kayısının Malatya ekonomisine, bizim tahminimizden daha fazla katkısı var. Bu yıl yaşanan don ile bunu daha çok hissettik. Ekonomik açıdan bakıldığı zaman 2014 yılının hem Malatya hem de Türkiye için ayrı bir önemi var. Mart ayında yerel seçimler, Ağustos ayında Cumhurbaşkanlığı seçimi olmak üzere 2014 yılında iki seçim atlatmış olduk. Seçimlerin olduğu yıllar ekonomilerin sancılı olduğu dönemlerdir. Hatta ekonomide seçim ekonomisi diye adlandırılan dönemler vardır. Seçimin yaşandığı 2014 yılında aynı zamanda don da yaşadığımız için ekonomik olarak 2014 yılı Malatya tarihinde not düşülmesi, ders çıkarılması gereken bir yıl olarak önümüze çıkacaktır” dedi.
 
“NORMAL AKLIMIZ HEP SİYASİ AKLIMIZIN ÖNÜNDEYDİ”
“Geçmiş yıllarda Malatya’da normal aklımız hep siyasi aklımızın önündeydi. Yakın zamanda bunların yer değiştirdiğini görüyoruz. Yani siyasi aklımızın normal aklımızın önüne geçtiğini ve karar verirken de normal aklımızla değil siyasi aklımızla, siyasi düşüncemizle, siyasi bakış açımızla olayları değerlendirdiğimizi görüyoruz” diyen Altaş, “Bunun sebebi ise Malatya’nın demokratik nüfus yapısında bir değişiklik olmasıdır. 1940-1950-1960 yıllarında Türkiye’deki tek partili siyasetin uygulandığı dönemler, ondan sonra çok partili dönemlerdeki nüfus yapısıyla bugün Malatya’da yaşayan nüfus yapısı arasında ciddi değişiklikler var. TÜİK rakamlarına bakıldığı zaman 1980 ile 2015 yılları arasındaki değerlendirmelerde Türkiye’deki göç değişiminden etkilenen iller arasında Malatya ilk 10 il arasında yer alıyor. Son 25 yılda nitelikli ve birikimli olarak 325 bin kişi Malatya’dan göç etmiş. Alınan göç oranı ise 285 bin. Alınan göç de niteliksiz ve birikimsiz göçtür” şeklinde konuştu.
 
“TEŞVİK KONUSUNDA MALATYA YERELİNDE CİDDİ PROBLEMLER VAR”
Malatya’nın özellikle 1980’li yıllarda Turgut Özal ile birlikte önemli bir ivme yakaladığını ve yatırımların tercih edildiği bir il olduğunu belirten Altaş, “Mevcut iktidarın ilk yıllarında da özellikle 5084 sayılı teşvik kanunu kapsamında, Malatya yine yatırımların tercih edildiği cazibe illerden biriydi. Özellikle Turgut Özal dönemindeki kaynak kullanımı destekleme primlerinin verildiği, teşvikli yatırımlardaki kaynak kullanımların yatırıma dönüştüğü, illerin başında geliyordu. Teşvik kanunu uygulamasında da ilk üç ilden biriydi. Bu gelişmeler dışında da hükümetin 2007 yılında uygulamaya koyduğu cazibe merkezleri sisteminde Malatya 12 ilden biri olarak yer aldı. Örnek vermek gerekirse Erzurum’da olimpiyatlar organize edilmiş ve ciddi yatırımlar yapıldı. Gaziantep’te ve Mersin’de de ciddi çalışmalar yapıldı. Bu süre içerisinde Malatya ile ilgili değişim denebilecek herhangi bir düzenleme olmadı. Yerel yöneticilerimiz Malatya’da şehir adına böyle bir talepte de bulunulmadı. Geride bırakılan 7 yıllık dönem değerlendirilemedi. Buna paralel hükümetin uygulamış olduğu teşvik sisteminde de bir değişim yaşandı. 2009 yılında uygulanan teşvik sisteminde Malatya dördüncü bölgeydi ve yatırımlarda en cazip iller arasındaydı. 2012 yılında uygulanan teşvik sisteminde yine Malatya dördüncü bölgeydi. Ama bölge sayısı altıya çıkınca Malatya bu teşviklerden istifade etme noktasında biraz geri plana düştü. Bir yerde o kadar büyük bir hata yapılmış ki teşvikten bu kadar iyi istifade eden bir il olmamıza rağmen neden hala dördüncü sıradayız da ikinci sıraya çıkmamışız. Burada bir arıza var. Malatya yerelinde ciddi bir sorun var” ifadelerini kaydetti.
 
39 YATIRIMCI MALATYA’YA YATIRIM YAPMAKTAN VAZGEÇTİ
2014 yılı içerisinde 39 yarımcının Malatya’ya yatırım yapmaktan vazgeçtiğini vurgulayan Mustafa Bahadır Altaş, “2012 yılındaki teşvik sistemi ile Malatya’da bir durağan dönem başladı. Son on yıllık sisteme bakıldığı zaman ortalama yatırım teşvik belgesine bağlanan yatırım sayısı 40. Hatta bu yatırım sayısı 2009ve 2012 yıllarında 70-80’lere kadar ulaşmış. Yatırım belgesi alınan sanayi kuruluşlarının ortalama istihdam sayısı da 2 bin kişi. Ama 2014 yılına geldiğimizde, 10 yıllık ortalama olan 40 sayısının çok altına indi ve şu anki rakam 27. Bunun dışında 2014 yılı içerisinde 39 tane de teşvik belgesi iptali var. Yani Ocak – Ekim dönemi itibariyle Malatya ölçeğinde 39 adet teşvik belgesi iptal edildi. Yani 2007’den bugüne kadar teşvik yapmak için Malatya’ya müracaat eden 39 yatırımcı Malatya’ya yatırım yapmaktan vazgeçmiş veya yatırım yapılmadığı için Teşvik Uygulama Genel Müdürlüğü tarafından teşvik belgeleri iptal edilmiş. Bu durumu mercek altına alındığı zaman, Malatya için durağan bir dönemi gösteriyor. Buna bağlı olarak Malatya’da işsizlik rakamı artacak ve 2015 yılında da ciddi bir problem olarak karşımıza çıkacaktır” dedi.