MHP MALATYA MİLLETVEKİLİ MEHMET FENDOĞLU 09.06.2020 TARİHLİ TBMM GENEL KURUL KONUŞMASI.

BAŞKAN – Gündem dışı ikinci söz, Malatya’daki kayısı üretimi ve üreticilerin sorunları hakkında söz
isteyen Malatya Milletvekili Mehmet Celal Fendoğlu’na aittir.
Buyurun Sayın Fendoğlu. (MHP sıralarından alkışlar)
MEHMET CELAL FENDOĞLU (Malatya) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Milliyetçi Hareket
Partisi Grubu adına gündem dışı söz almış bulunmaktayım. Genel Kurulu ve televizyonları başında
bizleri izleyen vatandaşlarımızı saygıyla selamlıyorum.
5 Haziran Cuma günü Malatya Pütürge merkezli 5,0 şiddetinde gerçekleşen ve çok şükür can kaybının
yaşanmadığı depremde zarar gören vatandaşlarımıza, hemşehrilerimize geçmiş olsun dileklerimi
iletiyorum.
9 Haziran 2017’de karne dağıttıktan sonra evine giderken kalleş PKK’lı teröristler tarafından şehit
edilen, Şehit Öğretmen Aybüke Yalçın’ı ve tüm şehit öğretmenlerimizi rahmetle, minnetle anıyorum;
ruhları şad olsun.
Dünya kuru kayısı üretiminin yüzde 85’inin yapıldığı Malatya’da önümüzdeki haftalarda kayısı hasat
döneminin başlamasına az bir süre kalmıştır. Türkiye’deki 17 milyon kayısı ağacından 8 milyonuna
sahip olan dünya kayısı başkenti Malatya’da, yaklaşık 50 bin civarında ailemiz bu üründen geçimini
sağlıyor. Antep Baklavası, Aydın İnciri ve sonra da Türkiye’de Avrupa Birliği coğrafi işaret tesciline
sahip Malatya Kayısısı, geçtiğimiz yıl 110 ülkeye yaklaşık 100 bin ton ihraç edildi ve buradan ülke
olarak 253 milyon dolar gelirimiz var fakat Malatya’da kayısı üreticisinin bu sene çektiğini hiçbir
üretici çekmemiştir. Bakın, bu hafta muhtemelen Malatya’nın tahmini toplam kayısı ürünü yani yeni
rekolte açıklanacak; peki, tahmini rekolteyi kimler belirleyecek? Bu komisyonda olanlar: Malatya
Valiliği, Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Malatya İl Tarım Orman Müdürlüğü, Malatya Kayısı
Araştırma Enstitüsü, Turgut Özal Üniversitesi, Ziraat Odası, Malatya Ticaret ve Sanayi Odası,
Malatya Ticaret Borsası… Dikkat edin Ege İhracatçılar Birliği, geçen sene vardı, bu sene de olacak mı
merakla bekliyorum.
2019’un tahmini rekoltesini bu yukarıda saydığım kurumların temsilcileri açıkladı. Kayısıyla ilgili
sıkıntıların en temel sorunu bu rekolte olayını doğru yapmamızdır. Bu yıl Tarım Bakanlığımız
tarafından kurulan komisyon tarafından yapılan çalışmalarla, rekolte rakamları Tarım Bakanlığımız
tarafından açıklanacaktır. Peki, geçtiğimiz yıl rekolte kurulunun içinde Ege İhracatçılar Birliği’nin ne
işi vardı? Üreticiyi direkt ilgilendiren ve neredeyse bir yılın kayısı fiyatının belirlendiği, referans
niteliğindeki tahmini toplam kayısı haşatının belli edilmesindeki bir kurulda, ticari kuruluşların olması
üreticiye ihanettir.
Her sene kuru ve yaş rekoltesi açıklanırken ilçe bazında bir açıklama yapılmaz. Gelin bu sene de en
azından sahada bir çalışma yapalım, yaptığımızın bir göstergesi olacak şekilde de ilçe ilçe rakamları
açıklayalım, ilçe ilçe sahada rekolte incelemesi yaptığımızı basına fotoğraflarla bülten geçelim, masa
başında açıklandığı hissi veren rekolte açıklamalarından vaz geçelim çünkü her sene yapılan rekolte
açıklamalarının doğru olmadığı yetkililerin farklı açıklamalarıyla ifade edilmiştir. Bu sene Monilya
hastalığı, deprem, don ve coronavirüsten dolayı kayısı ağaçlarına yeterli düzeyde bakım yapılamadı.
Geçen sene bunların hiçbiri olmamasına rağmen 86 bin ton kuru kayısı rekoltesi açıklanmıştı. Bu sene
çoğu ilçemizde kayısı yok. Yine bu sene 80 bin ton civarında bir rakamın açıklanacağını duyuyoruz ki
bu yanlıştır, yapmayın. Artık biraz da üreticiyi düşünmeliyiz. Malatya Vali’miz Sayın Aydın Baruş’tan
ricamız, 13 ilçenin tarım ilçe müdürlükleri eş zamanlı sahada inceleme yapsın. Ziraat odalarının ilçe
temsilcileri farklı inceleme yapsın. İlçe kaymakamlıkları içinde tüm muhtarlardan kendi köylerinde
kayısı durumuna göre ilgili görüşler alsın, toplantılar yapılsın ve en sonunda bu farklı farklı yapılan
sayı incelemeleri masaya yatırılsın. Buradan ziraat odalarımızı birlik olmaya davet ediyorum. Lütfen
ilçe ilçe çalışmalarınızı yapın ve o masada nasıl rakamlar açıklandığını kamuoyuyla paylaşın. İnşallah,
birilerinin söz sahibi olduğu kayısımızı bilinçli ve duyarlı yöneticilerimiz bu kabullenilmiş söz
sahiplerini değiştirecektir.
Bu arada Malatya Büyükşehir Belediyemiz tarafından inşaatına devam edilen kuru kayısı lisanslı
deponun bu yıl içinde bitirilmesiyle ürünlerimiz daha sağlıklı ve kaliteli depolanacak ve pazara daha
kaliteli olarak sunulacaktır. Bu kapsamda Malatya Ticaret Borsamıza ve Büyükşehir Belediye
Başkanlığımıza teşekkür ediyorum gerekli ilgiyi ve alakayı gösterdikleri için.
Yine, bize ulaşan sorunlardan özetle başlık aktaracağım.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Tamamlayalım.
MEHMET CELAL FENDOĞLU (Devamla) – Olur Başkanım.
Çiftçi borçlarımızın ürünlerinin hasat sonuna kadar, en az üç ay ertelenmesi talepleri vardır.
Yine, Hükûmetimizin açmış olduğu kredilerden faydalanmak isteyen küçük-orta ölçekli esnaflarımızın
sicil affıyla ilgili sorunları var, kredi alamadıklarını söylüyorlar. Buradan Hükûmetimizden de sicil
affıyla ilgili yeni bir çalışma yapılmasını talep ediyoruz.
Yeni Ulaştırma Bakanımızdan da Malatya’da zaten sorun olan kuzey çevre yolunun bir an önce
bitirilmesi çünkü bu kuzey çevre yolu Malatya için bir namus meselesi oldu. Buradan AK PARTİ’li
Malatya Milletvekili arkadaşlarımız var, onlar da yakinen takip ediyorlar. Bu sene olmazsa
önümüzdeki sene, ümit ediyorum ki bitirirler.
Teşekkür ediyorum. Saygılar sunuyorum hepinize sağ olun. (MHP ve AK PARTİ sıralarından alkışlar)

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına gündem dışı söz almış
bulunmaktayım. Genel Kurulu ve televizyonları başında bizleri izleyen vatandaşlarımızı saygıyla
selamlıyorum.
5 Haziran Cuma günü Malatya Pütürge merkezli 5,0 şiddetinde gerçekleşen ve çok şükür can
kaybının yaşanmadığı depremde zarar gören vatandaşlarımıza, hemşehrilerimize geçmiş olsun
dileklerimi iletiyorum.
9 Haziran 2017’de karne dağıttıktan sonra evine giderken kalleş PKK’lı teröristler tarafından şehit
edilen, Şehit Öğretmen Aybüke Yalçın’ı ve tüm şehit öğretmenlerimizi rahmetle, minnetle
anıyorum; ruhları şad olsun.
Dünya kuru kayısı üretiminin yüzde 85’inin yapıldığı Malatya’da önümüzdeki haftalarda kayısı
hasat döneminin başlamasına az bir süre kalmıştır.
Türkiye’deki 17 milyon kayısı ağacından 8 milyonuna sahip olan dünya kayısı başkenti Malatya’da,
yaklaşık 50 bin civarında ailemiz bu üründen geçimini sağlıyor.
Antep Baklavası, Aydın İnciri ve sonra da Türkiye’de Avrupa Birliği coğrafi işaret tesciline sahip
Malatya Kayısısı, geçtiğimiz yıl 110 ülkeye yaklaşık 100 bin ton ihraç edildi ve buradan ülke
olarak 253 milyon dolar gelirimiz var fakat Malatya’da kayısı üreticisinin bu sene çektiğini hiçbir
üretici çekmemiştir.
Bakın, bu hafta muhtemelen Malatya’nın tahmini toplam kayısı ürünü yani yeni rekolte
açıklanacak; peki, tahmini rekolteyi kimler belirleyecek?
Bu komisyonda olanlar: Malatya Valiliği,
Büyükşehir Belediye Başkanlığı,
Malatya İl Tarım Orman Müdürlüğü,
Malatya Kayısı Araştırma Enstitüsü,
Turgut Özal Üniversitesi,
Ziraat Odası,
Malatya Ticaret ve Sanayi Odası,
Malatya Ticaret Borsası…

Dikkat edin Ege İhracatçılar Birliği, geçen sene vardı, bu sene de olacak mı merakla bekliyorum.
2019’un tahmini rekoltesini bu yukarıda saydığım kurumların temsilcileri açıkladı.
Kayısıyla ilgili sıkıntıların en temel sorunu bu rekolte olayını doğru yapmamızdır.
Bu yıl Tarım Bakanlığımız tarafından kurulan komisyon tarafından yapılan çalışmalarla, rekolte
rakamları Tarım Bakanlığımız tarafından açıklanacaktır.
Peki, geçtiğimiz yıl rekolte kurulunun içinde Ege İhracatçılar Birliği’nin ne işi vardı?
Üreticiyi direkt ilgilendiren ve neredeyse bir yılın kayısı fiyatının belirlendiği, referans
niteliğindeki tahmini toplam kayısı haşatının belli edilmesindeki bir kurulda, ticari kuruluşların
olması üreticiye ihanettir.
Her sene kuru ve yaş rekoltesi açıklanırken ilçe bazında bir açıklama yapılmaz.
Gelin bu sene de en azından sahada bir çalışma yapalım, yaptığımızın bir göstergesi olacak şekilde
de ilçe ilçe rakamları açıklayalım,
ilçe ilçe sahada rekolte incelemesi yaptığımızı basına fotoğraflarla bülten geçelim, masa başında
açıklandığı hissi veren rekolte açıklamalarından vaz geçelim.
Çünkü her sene yapılan rekolte açıklamalarının doğru olmadığı yetkililerin farklı açıklamalarıyla
ifade edilmiştir.
Bu sene Monilya hastalığı, deprem, don ve coronavirüsten dolayı kayısı ağaçlarına yeterli düzeyde
bakım yapılamadı.
Geçen sene bunların hiçbiri olmamasına rağmen 86 bin ton kuru kayısı rekoltesi açıklanmıştı. Bu
sene çoğu ilçemizde kayısı yok.
Yine bu sene 80 bin ton civarında bir rakamın açıklanacağını duyuyoruz ki bu yanlıştır,
Yapmayın.
Artık biraz da üreticiyi düşünmeliyiz.
Malatya Vali’miz Sayın Aydın Baruş’tan ricamız,
13 ilçenin tarım ilçe müdürlükleri eş zamanlı sahada inceleme yapsın.
Ziraat odalarının ilçe temsilcileri farklı inceleme yapsın.
İlçe kaymakamlıkları içinde tüm muhtarlardan kendi köylerinde kayısı durumuna göre ilgili
görüşler alsın, toplantılar yapılsın ve en sonunda bu farklı farklı yapılan sayı incelemeleri masaya
yatırılsın.
Buradan ziraat odalarımızı birlik olmaya davet ediyorum.

Lütfen ilçe ilçe çalışmalarınızı yapın ve o masada nasıl rakamlar açıklandığını kamuoyuyla
paylaşın.
İnşallah, birilerinin söz sahibi olduğu kayısımızı bilinçli ve duyarlı yöneticilerimiz bu kabullenilmiş
söz sahiplerini değiştirecektir.
Bu arada Malatya Büyükşehir Belediyemiz tarafından inşaatına devam edilen kuru kayısı lisanslı
deponun bu yıl içinde bitirilmesiyle ürünlerimiz daha sağlıklı ve kaliteli depolanacak ve pazara
daha kaliteli olarak sunulacaktır. Bu kapsamda Malatya Ticaret Borsamıza ve Büyükşehir Belediye
Başkanlığımıza teşekkür ediyorum gerekli ilgiyi ve alakayı gösterdikleri için.
Yine, bize ulaşan sorunlardan özetle başlık aktaracağım.
Çiftçi borçlarımızın ürünlerinin hasat sonuna kadar, en az üç ay ertelenmesi talepleri vardır.
Yine, Hükûmetimizin açmış olduğu kredilerden faydalanmak isteyen küçük-orta ölçekli
esnaflarımızın sicil affıyla ilgili sorunları var, kredi alamadıklarını söylüyorlar. Buradan
Hükûmetimizden de sicil affıyla ilgili yeni bir çalışma yapılmasını talep ediyoruz.
Yeni Ulaştırma Bakanımızdan da Malatya’da zaten sorun olan kuzey çevre yolunun bir an önce
bitirilmesi çünkü bu kuzey çevre yolu Malatya için bir namus meselesi oldu. Buradan AK PARTİ’li
Malatya Milletvekili arkadaşlarımız var, onlar da yakinen takip ediyorlar. Bu sene olmazsa
önümüzdeki sene, ümit ediyorum ki bitirirler.
Teşekkür ediyorum. Saygılar sunuyorum hepinize sağ olun
Genel kurulu saygı ile selamlıyorum