Şehit Kamil’in belgesel filmi

ANTEP SAVUNMASININ İLK KIVILCIMI: ŞEHİT KAMİL

Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Gazikültür AŞ, Antep savunması kahramanlarından Şehit Kamil’in belgesel filmini yaptı.

ŞEHİT KAMİL’İN MEZARI ALİYE-ÖMER BATTAL İLKOKULU’NDA

“Antep savunmasının ilk kıvılcımı-Şehit Kamil” adlı belgesel hakkında Gazikültür AŞ Genel Müdürü Prof. Dr. Halil İbrahim Yakar, Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’in talimatları doğrultusunda Şehit Kamil Belgeselini yaptıklarını belirterek, “Antep savunmasının ilk bayrak şehidi Şehit Kamil, bir sembol haline gelmiş. Adını altın harflerle Antep savunma tarihine yazdırmıştır. Araştırmalarımız sonucu Şehit Kamil’in mezarının günümüzdeki Aliye-Ömer Battal İlkokulu’nun giriş kapısının köşesi olduğunu tespit ettik. Büyükşehir Belediye Başkanımız Fatma Şahin’in talimatlarıyla mezar yerinin bulunduğu mekana Şehit Kamil’in temsili bir mezarı yapılacaktır” dedi.

ANNESİ HATİCE DİLEK’İN MEZARI DÜZENLENDİ

Prof. Dr. Halil İbrahim Yakar, şunları aktardı: “30 Kasım 1938’de vefat eden Şehit Kamil’in babası Ökkeş Dilek’in 2224 numaralı mezarı ile 26 Ekim 1949’de vefat eden annesi Hatice Dilek’in 16166 numaralı mezarları Gaziantep Asri Mezarlığında tespit edilmiş ve Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından yeniden düzenlenmiştir. Şehit Kamil’in babası olan Ökkeş Ağa 1870 doğumlu olup Şafīzade Molla Kemal’in oğludur. Şehit Kamil’in dedesi Molla Ke¬mal’in çok kültürlü bir kişi olarak Ha¬lep ve Antep’te müftülük yaptığı bilinmektedir.  Ökkeş Ağa iki defa evlenir. İlk karısı Münevver Hanım Bıçkıcı Kekeç’in torunudur. Ökkeş Ağa’nın ilk çocuğu Hatice 1897’de, ikinci çocuğu Kamil 1903’de dünyaya gelir. Münevver Hanım vefat edince Saçaklı mahallesinde şimdilerde bulunmayan ve günümüzde Aliye-Ömer Battal İlkokulu’nun bulunduğu alandaki mezarlığa defnedilir.  Ökkeş Ağa, daha sonra Gaziantep’in Kozluca Mahallesi’nde oturan Kendirci Mehmet Şerif kızı Hatice Hanımla evlenir. Bu evlilikten Nigar, Zeliha, Fatma, Münevver adlarında 4 kızı ile Kemal ve Arif isminde iki oğlu dünyaya gelir.

SIRTINDA KENDİR ÇUBUKLARI VARDIR

2018 itibariyle Şehit Kamil’in hayatta kalan tek kardeşi olan 1927 doğumlu Kemal Dilek İstanbul’da yaşamaktadır. Kemal Dilek, 2017 yılı 25 Aralık kutlamalarına katılmıştır. Kendisine Gaziantep’e Değer Katanlar ödül töreninde bir vefa plaketi takdim edilmiştir.  Şehit Kamil’in adı nüfus kayıtlarına yanlışlıkla Kemali olarak geçer. Ela gözlü, buğday benizli olan Kamil, Arasa’daki bir simitçi fırınında kalfa olarak çalışmıştır. Olayın vuku bulduğu 21 Ocak 1920’de, Kamil’in üvey annesi Hatice Hanım, Kozluca’da bulunan babası Kendirci Mehmet Şerif Efendi’nin evine gider. Bu ev aynı zamanda Kamil’in öz kardeşi Hatice’nin de evidir. Zira Hatice Hanım, Mehmet Şerif Efendi’nin oğlu Hüseyin ile evlidir. Şehit Kamil’in eniştesi olan Hüseyin Efendi Antep savunmasında 24 Aralık 1920’de şehit olmuştur. Mezarı Şeyh Fethullah Camii’nde bulunan Karayılan’ın mezarı yanındadır. Hatice Hanım ikindi üzeri Musullu Sokak’taki evine gitmek üzere hazırlanır. Kamil de Arasa’da çalıştığı simitçi fırınından çıkarak annesini almak ve kız kardeşini görmek üzere Kozluca’daki eve gider. Hatice Hanım’ın babası ve kardeşi kendirci oldukları için kendi evinde yakmak üzere iki yük kendir çubuğu hazırlanır. Kamil ve annesi Hatice Hanım evden ayrılırlar. Her ikisinin de sırtında kendir çubukları vardır.

ŞEHİT KAMİL’İN NAAŞI TEK KATLI EVLERİNİN AVLUSUNDA KALIR

Hatice Hanım yorulduğu için, günümüzde Şahinbey İlçe Halk Kütüphanesi olarak hizmet veren ve o zamanlarda Fransızların erzak deposu ve fırın olarak kullandığı binanın 50 metre berisinde, kendir yükünü sırtından indirip duvar dibinde biraz dinlenir. Kamil ve arkadaşı Zavar Halil de arkadan gelmektedirler.  Kozanlı istikametinden fırına gelen 3 Fransız askeri fırına girmeyip Hatice Hanım’ın üstüne doğru yürürler. Askerler Hatice Hanım’ın peçesini açmak isterken, Hatice Hanım mukavemet gösterir ve çığlık atar.  Bu durumu gören Kamil sırtındaki çubukları atarak yerden birkaç taş alır ve askerlere fırlatarak üzerlerine yürür. Fransızlar Kamil’i süngü ile şehit ederek fırına kaçarlar. Etrafta toplanan halk galeyana gelir, Harat İmam, Deli Mustafa gibi birçok Antepli ellerinde et sa¬tırı, balta, kazma-kürek olduğu halde fırına hücum ederler.  Olayın teskin edilmesi için olay yerine Jandarma Kumandanı Yüzbaşı Çopur Kemal, Komiser Hakkı Efendi gelir. Polis ve jandarma kuvvetleriyle halkı yatıştırmaya çalışırlar. Vakit akşama yakın olduğu için, Şehit Kamil’in naaşı o gece Musullu Sokak 20 numaradaki tek katlı evlerinin avlusunda kalır.  Cenazesi 22 Ocak 1920 günü öğle namazını müteakip çok muazzam bir merasimiyle kaldırılır. Antep halkından kim varsa; çocuk, yaşlı, genç, memur, esnaf herkes cenazeye iştirak eder. Daireler, dükkanlar kapanır, alış veriş durur. Cenaze töreni Fransızlara gözdağı, ihtar ve protesto mahiyetinde geçer. Şehit Kamil’in Türk bayrağına sarılı tabutu eller üstünde taşınarak, öz annesi Münevver’in de yattığı Saçaklı semtindeki mezarlığa defnedilir. Sonradan yol çalışması dolayısıyla kaldırılan bu mezarların yeri, şimdiki Aliye-Ömer Battal İlkokulu’nun bahçe duvarı köşesine denk gelmektedir.

ŞEHİT KAMİL’İN ADI ÖLÜMSÜZLEŞTİRİLDİ

Kamil’in şehadetinden sonra neredeyse bütün Anteplilerin katıldığı büyük bir miting tertip edilir. Miting alayı Belediye önünden başlayarak Kolej’deki Fransız karargahı önünden geçer, Akyol üzerinden Arasa ve Belediye önüne tekrar gelir. Mitingde “Fransızlar yurdumuzdan çekilin, burası Türk memleketidir” sesleri göklere yükselir. Fransız Kumandanı Yarbay Saint-Marie yanında bir kaç subay ve tercümanla birlikte Cemiyet-i İslamiye’nin toplantılar yaptığı Nuri Mehmet Paşa Camii karşısında bulunan Nakşibendi Tekkesi’ne gelerek taziye verir. Görüşmede Ökkeş Ağa, Mutasarrıf, Jandarma Kumandanı ve bazı Heyet-i Merkeziye üyeleri bulunur.  Fransız Kumandanı Ökkeş Ağa’ya tazminat olarak 200 altın vermek istediğini ifade eder. Ökkeş Ağa Fransız Kumandanına şöyle der: ‘Sizler çocuğumun kanına girdiniz. Ailemin çarşafına el attınız. Hem memleketimizi işgal ettiniz, hem de cana, namusa dokundunuz. Yüzlerce yıldan beri esaret nedir bilmeyen bu asil Türk diyarını her nasılsa işgal ettiniz. Ben çocuğumun kanını parayla değişmem. Milletim çocuğumun intikamını alacaktır.’1935 yılında Genelkurmay Foto Film Merkezi tarafından çekilen Antep savunması filmi Şehit Kamil hadisesiyle başlar. Zira Kamil’in şehadeti savunmanın ateşini körükleyen en önemli olaylardan birisidir. Filmde Şehit Kâmil’in annesi Hatice Hanım rolünü, Gaziantep’in en eski kadın öğretmenlerinden rahmetli Nedime Alp oynamıştır. Gaziantepliler Antep savunmasının ilk sembolü Şehit Kamil’in adını bir ilçeye vererek manevi mirasını ve ismini ölümsüzleştirmişlerdir. Gaziantepliler, yine adına açtıkları okul, cadde, cami ve sosyal tesislerle Şehit Kamil’in manevi şahsında, Antep savunmasının ana temaları olan hürriyet, bayrak, inanç, namus, vatan ve millet kavramlarını günümüz ve gelecek nesillere miras bırakmışlardır.”